Chùa Trà Phương

Ngôi chùa có tên chữ là Thiên Phúc tự ở thôn Trà Phương, xã Thụy Hương, huyện Kiến Thụy,  thành phố Hải Phòng

.

Lịch sử

Chùa được xây dựng vào thời Lý, lúc đầu có tên là chùa Bà Đinh tọa lạc trên một gò cao cây cối rậm rạp, cách chùa ngày nay khoảng 200m về phía Nam, hiện vẫn còn di tích gạch ngói cổ.

Tương truyền, một lần Mạc Đăng Dung bị lũ người xấu tìm cách sát hại, nhờ ẩn nấp nơi đây mà thoát nạn. Khi lên ngôi vua, Mạc Đăng Dung ban chiếu trùng tu, mở rộng chùa và đổi tên chùa là Thiên Phúc tự. Thuở ấy chùa có nhiều toà ngang dãy dọc, là danh lam thắng cảnh nổi tiếng, đã nhiều lần đón Quốc sư hoà thượng họ Đào “cố vấn” của vua về giảng kinh pháp. Sau khi nhà Mạc thất bại, vùng đất Dương Kinh bị đập phá san bằng. Mãi năm 1943, chùa Trà Phương mới được hồi phục như hiện nay.

Kiến trúc

Ngôi chùa ngày nay mang phong cách nghệ thuật kiến trúc thời Nguyễn, bố cục theo kiểu chữ 丁 Đinh, gồm 5 gian nhà tiền đường, 3 gian hậu cung. Bên ngoài là cổng Nhất môn với hai tầng mái, tiếp đến là nhà bia xây kiểu ngọc lộ. Hai bên thành bậc nhà bia có đôi sấu đá điêu khắc theo lối tượng tròn, sản phẩm của nghệ thuật Mạc thế kỷ XVI.

Di vật

Trong chùa có pho tượng Phật cao 0.75 m theo tư thế ngồi nhập thiền. Tượng đầu đội vương miện, chính giữa vành mũ chạm nổi con chim “Ca Lăng Tần Gia” với cái đầu lộn ngược. Theo Phật thoại, đây là một loài chim có thể nói tiếng người, thường đi theo đức Phật. Tượng có khuôn mặt chữ điền, sống mũi gồ, cổ ngắn. Vùng cổ áo có hình hoa cúc, bổn tử trước ngực chạm nổi con rồng, mặt rồng nhìn thẳng hướng chính diện. Tượng không ghi niên đại, nhưng căn cứ nghệ thuật chạm khắc và so sánh với chùa Phúc Hải (xã Đa Phúc) làm năm Diên Thành 6 (1583) và tượng chùa Đại Trà (xã Đông Phương) làm năm Diên Thành 1 (1578) đời Mạc Hậu Hợp thì có thể xác định được niên đại nhà Mạc cho tượng chân dung Mạc Đăng Dung ở chùa Trà Phương này. Chùa có bức phù điêu hoàng hậu Nguyễn Thị Ngọc Toàn, chiếc thống lớn có đường kính 1m với hai chữ “tam bảo”. Đặc biệt các môtíp hình rồng trong ô lá đề xung quanh bệ các pho tượng tam thế như kiểu trang trí thời Lý (1009-1225).

Lễ hội

Ngoài các ngày lễ thông thường, hàng năm chùa Trà Phương còn tổ chức các ngày kỷ niệm các Tổ truyền đạo, đặc biệt tập trung vào ngày 22 tháng giêng âm lịch.